Estimated reading time: 4 minutes
Baie van ons is seker bekend met die boeke wat James Herriot oor sy ervaringe as veearts in Yorkshire in Engeland geskryf het. Baie van dit wat hy so goed beskryf het, gebeur nou, omtrent 50 tot 60 jaar later, steeds elke dag op baie melkplase in ons land.
Daar word dikwels gesê: “Ál konstante is verandering”, en dit is veral waar vir die moderne melkplaas, waar dinge vandag baie meer kompleks is as in die verlede, en die kudde, eerder as die individuele dier, deesdae baie meer aandag geniet.
Proaktiewe betrokkenheid
Waar die veearts se betrokkenheid op ’n melkplaas voorheen uit ongereelde besoeke, gewoonlik op versoek van die produsent, bestaan het, word daar vandag ’n baie meer strategiese en gestruktureerde program wat die veearts se betrokkenheid op die plaas betref, gevolg. ’n Proaktiewe, geïntegreerde en voorkomende benadering word vandag gevolg in teenstelling met die ouer, meer reaktiewe benadering.
Moenie jou rieme styfloop met dié siekte nie.
Die veearts, ’n hoogs opgeleide wetenskaplike, word nie optimaal ingespan as hy slegs vir dragtigheidsondersoeke uitgeroep word nie. Daar is soveel meer wat ’n toegewyde kuddeveearts vir die melkboerdery kan bied.
Só ’n veearts sal die drie pilare van kuddegesondheid, naamlik die gasheer (koei, kalf, ens.), die omgewing (melkstal, behuising, voeding, ens.) en die verskillende siekteveroorsakende organismes oorweeg en dan, met inagneming van alle moontlike faktore, ’n voorkomende kuddegesondheidsprogram saam met die produsent en ander rolspelers ontwikkel en implementeer.
Meer as net die beesdokter
’n Veearts mag dalk ’n klein ratjie in die werking van die hele melkplaas wees, maar as die veearts se dienste nie ten volle benut word nie, kan die groter ratte dalk begin vasdraai. Juis daarom moet die veearts by feitlik al die prosesse op die plaas betrokke wees om optimale gesondheid, produksie, uiergesondheid, reproduksie, ekonomie, bestuur, seleksie en teling, die kalwers en die vervangingsverse, uiteindelike besluite rondom uitskot, en die korrekte aanwending van hulpbronne te bewerkstellig.
Net wat reproduksie alleen betref, kan die kuddeveearts met ’n weldeurdagte program die langslewendheid van die koeie verhoog, en met sy kennis oor teling, kan hy volgehoue genetiese vordering en uiteindelik ’n deurslaggewende effek op die lewensdagproduksie van die kudde teweegbring.
Evaluering van rekords
“Om te meet, is om te weet” is ’n ou gesegde, maar dit bly baie waar. Rekords, in watter formaat ook al, sal deur die veearts geëvalueer word en as die basis dien van verdere besluite om vordering met ’n kuddeprogram te meet.
Die welsyn van ons diere is natuurlik ook vir die veearts net so belangrik as vir die melkprodusent. Dierewelsyn is ’n gedefinieerde, wetenskaplike konsep en het baie ver gevorder danksy die waardevolle insette van veeartse. Opleiding van werknemers in die aspekte van belang van dierewelsyn, asook die dag-tot-dag aktiwiteite op die melkplaas, kan doeltreffend deur die kuddeveearts behartig word.
Beperking van weerstandigheid
Met sy opleiding en kennis in farmakologie, sal die kuddeveearts nie net ’n bepalende rol speel om die kudde gesond te hou nie, maar direk en indirek ook ’n groot bydrae lewer om weerstandigheid teen middels tot die minimum te beperk.
Middels is duur om te ontwikkel en daarom moet die beste produk vir ’n spesifieke siekte of toestand gebruik word. Terselfdertyd moet voorkom word dat enige residu’s van produkte in die voedselketting beland. Weereens is die kuddeveearts die ideale persoon om op die lang termyn die gesondheid en prestasie van die kudde, en uiteindelik die gehalte van die produk te verseker.
Dit is so dat baie take wat tradisioneel deur veeartse verrig word, nou deur ander persone uitgevoer word. ’n Werklik toegewyde kuddeveearts is, in my opinie, egter een van die belangrikste rolspelers op enige melkplaas en een van die beste beleggings wat die melkprodusent kan, en definitief móét maak! – dr Chris van Dijk
Vir meer inligting, stuur ’n epos aan dr Chris van Dijk by dairyvetza@outlook.com.
