Estimated reading time: 6 minutes
Wanneer jy op Eben du Plessis se plaas, Potfontein, in die Middelburg/Noupoort-omgewing kom, sien jy ’n boerdery wat so glad soos ’n goed-geoliede masjien loop. Elkeen weet wat om te doen en almal op die plaas werk in dieselfde rigting.
Hy vertel dat hy tussen skape grootgeword het. Hy ken die Merino-boerdery van A tot Z en sy pa, wat sy rolmodel was, het die voorbeeld gestel om oral op die plaas en in die gemeenskap betrokke te wees, uit ander mense se ervarings, foute en suksesse te leer, en bowenal nooit bang te wees om nuwe dinge aan te pak nie. Daarom het hy in 2014 as raadslid by Agri Oos-Kaap aangesluit, waar hy tans as visepresident dien. Hy glo dat georganiseerde landbou sentraal tot die toekoms van landbou in Suid-Afrika staan.
“Ek is bevoorreg om by my pa te kon leer dat ’n mens vir jou nageslag boer en dat ons rentmeesters van ons plase is. Die belangrikste les wat hy my geleer het is om minder diere op die veld aan te hou as wat die reël is. Dit het my al baie gehelp om in die droër tye my dieregetalle te behou en die droogtes makliker te hanteer.
“Ek wil graag die plaas behoue laat bly sodat my kinders, Mienke (12) en LJ (9), ook die vreugde van boerdery kan geniet,” sê Eben, wat saam met sy broer, Jacques, die Macasserfontein Poenskop Merinostoet bedryf en ook met Angusbeeste boer.
Behou die goeie
Eben het geleer om alle dinge te beproef en die goeie te behou. So het die idee van poenskop-Merino’s hom gefassineer en het hy en Jacques dit as ’n nuwe rigting in die boerdery gesien. Die nuutjie van poenskop-Merino’s het hulle reeds in 2005 begin interesseer, maar die Macasserfontein-stoet is eers in 2013 geregistreer. Hul pa is in dieselfde jaar oorlede en Eben moes die leisels van die boerdery oorneem.
Lees meer oor doeltreffende hanteringsfasiliteite vir skape hier.
“Macasserfontein Merino’s is gestig omdat ons gevoel het ons kan die passie wat ons vir poenskop-Merino’s het, tot voordeel van ander kuddeboere gebruik om hul genetika te verbeter, terwyl ons dit vir onsself ook doen,” verduidelik hy.
Eben en Jacques glo ook dat mense afhanklik van mekaar is en dat daar altyd iets nuuts te leer is by medeboere. Daarom het hulle by die Oos-Kaap Merino-groep aangesluit. Die groep staan sedert 2021 as die Nu Poll Merino-groep bekend en fokus op poenskop-Merino’s.
Die Macasserfontein Merinostoet het in minder as tien jaar ’n goeie naam opgebou en hul ramme is baie gesog onder kopers. Eben sê dat hulle slegs topgehalte poenskopramme in hul stoet gebruik en dat dit meestal ramme is wat hulle self geteel het. Die doel is om sekere eienskappe vas te lê ten einde vir ander telers dieselfde gehalte en standaarde te bied as wat hulle self gebruik.
Van die goeie eienskappe waarna hy verwys is onder meer goeie gehalte wol, ‘n sterk liggaamsbou en aanpasbaarheid. “Ons boer ekstensief en toets ons ramme op die veld. Hulle moet hul volle potensiaal op die veld bereik voordat hulle vir die veiling afgerond word. Dit verseker veldaanpasbaarheid by hul nuwe tuistes.”
Goeie genetika op groot skaal
Die Macasserfontein-stoet se poenskopramme is baie gesog onder telers en veral kuddeboere. Volgens Eben is poenskop Merino’s besig om die bedryf oor te neem en kopers soek al hoe meer na genetika wat ’n suiwer-poenskop geskiedenis het.
“Die lede van die Nu Poll Merino-groep werk in ’n span om die beste poenskopgenetika beskikbaar te stel. Op dié manier bied ons kopers die geleentheid om hierdie gene op groot skaal te verkry. Ons sien aan ons veilings en die navrae wat ons kry, dat dié nuwe tendens besig is om goed pos te vat,” sê Eben.
Hy voeg by dat dit vir die lede van die groep belangrik is om noukeurige rekords van hul diere te hou. Hierdie rekords help hulle om jaar na jaar die genepoel te verbeter. Hy sê hulle het ook kundige persone wat saam met hulle op die wa geklim het en op dié manier was die een hand die ander.
“Een persoon wat vir ons van groot waarde is, is Danie Lombard van BKB, wat as adviseur vir ons optree. Alles begin by ons seleksieprogram. Die ramme word ná die veldtoets deurgegaan en volgens wol, bouvorm en syfers geselekteer.
“Ons is baie opgewonde om saam met die Nu Poll-groep en BKB, en met behulp van radiofrekwensie-identifikasietegnologie (RFID), die pad vorentoe te stap om meer data te kry. Hierdie data word baie nuttig in die seleksieproses toegepas en elke jaar slaag ons daarin om nader aan ons doelwitte te kom.”
Die belangrikheid van bemarking
Vir Eben en Jacques is bemarking van hul diere baie belangrik. Eben sê landbou is eintlik niks anders as ’n besigheid nie. Net soos in die meeste besighede is die kompetisie straf en elkeen moet sorg dat sy bemarking goed is, sodat hy bo kan uitkom. Daar is soveel goeie genetika in die mark en soveel verkopers, dat unieke bemarking nodig is om aan die voorpunt te bly.
“Landbouers is meestal prysnemers en moet alles in die stryd werp om hul produkte te bemark. Jy moet alles in jou vermoë doen om jou produk te laat uitstaan. Dit help om kreatief te dink en vooruit aan jou bemarkingstrategie te beplan, en nie elke jaar dieselfde roete te volg nie.”
Hy glo ook dat eerlike bemarking van jou stoetdiere op die lang duur vir jou beter dividende sal lewer. Om dit te doen, moet jy ook nie huiwer om van tegnologie gebruik te maak nie. Hy glo dit help nie om die ou metodes te gebruik as voordelige tegnologie tot jou beskikking is nie.
Eben glo daarin om ’n goeie balans in jou boerdery te handhaaf – nie net by die produk wat jy produseer nie, maar ook in die rekordhouding, administrasie, bemarking en in jou persoonlike lewe. “Fokus op die gehalte van die produk wat jy bied en maak seker dat jy dié gehalte volhoubaar kan lewer. Bly weg van negatiewe mense en kommentaar, en bring eerder jou kant op jou plaas en in die gemeenskap om die verskil te maak wat jy graag wil sien,” is sy mening. – Koos du Pisanie, Veeplaas
Vir meer inligting, kontak Eben du Plessis by 079 507 9472.
