Estimated reading time: 7 minutes
Daar is toenemende belangstelling in intensiewe skaapboerdery vir beginners. Hierdie feit word duidelik gestaaf deur die groot belangstelling in Manie en Karin Wessels van Frankfort se gereelde kursusse op hulle plaas, Mamre.
Manie en Karin bedryf, naas ’n ekstensiewe beesboerdery, ’n intensiewe Dormerstoet, en hulle bestuur die stelsel aan die hand van ’n fyn-uitgewerkte projekplan. Die ooie is in groepe ingedeel sodat daar elke maand van die jaar ’n groep lam, ’n groep gedek word en ’n groep lammers gespeen word. Dit bring ’n konstante maandelikse kontantvloei mee, maar dit bring ook mee dat hulle op ongeveer 10ha van die plaas ’n besigheid bedryf wat in terme van inkomste kers vashou by veel groter ekstensiewe stelsels.
Hulle waarsku egter dat ’n mens duidelik moet verstaan dat hul stelsel die seisoenaliteit uit ’n intensiewe skaapboerdery haal. Elke week van elke maand vereis spesifieke insette wat op ’n normale skaapplaas slegs een of twee keer per jaar nodig is.
Veeplaas het hulle gevra om ’n lysie van klompie riglyne vir suksesvolle skaapproduksie in ’n intensiewe stelsel soos hulle s’n te maak. Hulle het dit in die vorm van “moets en moenies” gedoen.
Moets van ’n intensiewe stelsel
Beste genetika: Bekom die beste genetika wat jy kan bekostig. Koop eerder minder ooie as meer, maar wat van topgehalte is. “Die stelsel is op die maksimum produksie van elke ooi gebaseer. Meerlinge vorm die basis hiervan, tesame met uitstekende groei van elke lam.”
Versnelde reproduksie: Vir ’n intensiewe skaapproduksiestelsel om winsgewend te wees, is dit noodsaaklik dat jy jou reproduksiesiklusse versnel. Jou ooie moet dus elke agt maande lam, en die stelsel vereis dat elke ooi in ’n tweejaarsiklus ten minste vyf lammers speen – dus ’n speenpersentasie van 250%.
Kampioenboer se hulpplan vir ontluikende boere.
Waardetoevoeging: Die volgende “moet” is om op die een of ander manier ekstra waardetoevoeging in jou stelsel te bewerkstellig. Daar is basies twee maniere om dit te doen, naamlik stoetvee en direkte bemarking van slaglammers aan verbruikers. Manie en Karin doen albei. In die seleksieproses van ’n stoet is altyd prulle, en hulle bemark hierdie karkasse deur middel van ’n informele netwerk direk aan verbruikers in die stad.
Voeding: Skaapboerdery se produktiwiteit is gelyk aan hoë-gehalte voeding. Oordeel die gehalte van jou voeding op grond van resultate en voorsien die beste bekostigbare produkte wat resultate lewer.
Rekordhouding: Om te meet, is om te weet. As jy nie presies rekord hou van elke dier op jou plaas se prestasies nie, sal jy nie die regte bestuursbesluite kan neem nie.
Begin klein: Die stelsel vereis noukeurige bestuur en dit is maklik om foute te maak. Betaal eerder op klein skaal skoolgeld deur klein te begin en gaandeweg in die proses in te groei en met die stelsel vertroud te raak.
Passie: Hierdie sesletterwoord is dalk die belangrikste woord in die hele stelsel. Die stelsel vereis konstante fokus en aandag, en sonder passie vir wat jy doen kan dit maklik ’n tronk sonder deure word. Maak dus seker dat jy bereid is om jouself volledig in die projek te begeef.
Tegnologie: Tegnologie het intensiewe skaapboerdery op ’n ander vlak geplaas. Daarsonder sou winsgrense waarskynlik twyfelagtig gewees het. Gebruik alles tot jou beskikking, soos die sinkronisasie van ooie, rekenaarprogramme vir rekordhouding en skandering van ooie vir dragtigheid.
Kontantvloei: Intensiewe skaapboerdery is ook finansieel intensief. Die eerste jaar genereer dit geen inkomste nie. Maak seker dat jy jou ooie vir ten minste ’n jaar uit jou eie sak kan voer.
Moenies van ’n intensiewe stelsel
Duur beleggings: Die eerste “moenie” is om nie kapitaal in duur infrastruktuur te belê nie. As die boerdery mooi op dreef is, kan jy beslis verbeterings aanbring, maar maak aanvanklik gebruik van die infrastruktuur wat jy het.
Onproduktiewe ooie: Die stelsel is op super-produktiewe ooie gebou – vyf lammers in twee jaar. Moenie toelaat dat onproduktiewe ooie in die kudde bly nie.
Swak lekke: Dis nie ongewoon dat ’n pragtige stelsel wat uitstekend bestuur word, faal omdat die boer besluit het om op sy lekrekening te spaar nie. Hulle waarsku: “Vermy goedkoop alternatiewe lekke waarvan die proteïen-, energie- en mineraalinhoud nie bekend is nie.”
Begin klein: Wees versigtig om te “groot” te begin voor jy nie al die virusse in die stelsel uitgeklaar het nie.
Gesondheidsbestuur: Gesondheidsbestuur is goedkoop in die sin dat die prys wat jy in terme van verliese betaal, reusagtig is. Moenie probeer bespaar deur dosering oor te slaan nie. Gee altyd die regte voorgeskrewe dosis en moet nooit onderdoseer nie. Dit lei tot weerstandigheid in die kudde.
Terminale kruisings: As jy reeds skape op jou plaas het, moet hulle nie verkoop nie. Begin met hulle en gebruik deur middel van ’n terminale kruisteelprogram basterkrag tot sy maksimum om jou slaglamgewigte te verbeter.
“Intensiewe skaapboerdery is ’n uitdaging, maar as jy bereid is om die insette te lewer wat dit vereis, is die dividend op jou belegging baie beter as die meeste beleggings wat jy kan maak,” sê Manie en Karin.
Lees ander artikels oor intensiewe skaapboerdery vir beginners:
- Intensiewe skaapboerdery vir beginners: Voedingsbeginsels
- Intensiewe skaapboerdery 101: Infrastruktuur
- Slim watervoorsiening vir intensiewe skaapstelsels
- Intensiewe skaapproduksie maak ekonomies sin
- Heeljaar lamtyd met ’n intensiewe lamstelsel en voerkraal
- Intensiewe en presisieskaapboerdery: Grondbeginsels
- Skaapboerdery vir beginners: Die waarde van ’n skaaphond
- Watter vleisras moet ek kies?
Vir meer inligting, skakel Karin Wessels by 082 854 1491.
